Skip to main content

ಇದು ರಣಹದ್ದಿನ ವ್ಯಥೆ...

ಊರಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮನೆಯೆದುರು ವಿಶಾಲವಾದ ಗೋಮಾಳವಿತ್ತು. ಹಗಲೂ ರಾತ್ರಿ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಹಿಂಡು ಮೇಯುತ್ತಿರುತ್ತಿದ್ದವು. ಒಮ್ಮೆ ದನಗಳಿಗೆ ಅದೇನೋ ಖಾಯಿಲೆ ವಕ್ಕರಿಸಿಕೊಂಡಿತು( ಬಹುಶಃ ಕಾಲುಬಾಯಿ ರೋಗವಿರಬೇಕು) ಪ್ರತೀ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ದನಗಳು ಒಂದರ ಹಿಂದೊಂದರಂತೆ ಸಾಯತೊಡಗಿದವು. ಸತ್ತ ದನಗಳನ್ನು ಹುಗಿಯುವವಷ್ಟು ವ್ಯವಧಾನವಿಲ್ಲದ ಜನ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು ತಂದು ಗೋಮಾಳದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮರವೊಂದರ ಕೆಳಗೆ ಎಸೆಯತೊಡಗಿದರು. ಒಂದಾ...! ಎರಡಾ...! ಹತ್ತಾರು ದನಗಳ ಕಳೇಬರಗಳು ಕೊಳೆತು ನಾರತೊಡಗಿದವು. ಆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವುದೇ ದುಸ್ತರವಾಯಿತು. ಒಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಕೆಲವರು ಗುಂಪುಗೂಡಿ ದನಗಳನ್ನು ಎಸೆದಿದ್ದ ಕಡೆಗೆ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ನೋಡತೊಡಗಿದರು. ಗುಂಪಿನೊಳಗೆ ನಾವೂ ಸೇರಿಕೊಂಡೆವು. ಕಳೇಬರಗಳ ಸುತ್ತ ನಾವು ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ನೋಡಿಯೇ ಇರದ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಸುತ್ತುವರಿದು ಕೊಳೆತ ಮಾಂಸವನ್ನು ತಮ್ಮ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಕೊಕ್ಕಿನಿಂದ ಕುಕ್ಕಿ ತಿನ್ನತೊಡಗಿದ್ದವು. ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಯಾರೋ ಅಗ್ಗಗ್ಗಾ... ಎಂದು ಬಾಯಿ ಮಾಡಿದರು. ಒಮ್ಮೆಲೇ ಹತ್ತಾರು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಛತ್ರಿಯಂತಹ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹರಡಿಕೊಂಡು ನಭಕ್ಕೆ ನೆಗೆದವು. ಅಬ್ಬಾ!! ಅದೆಂಥಾ ರೆಕ್ಕೆಗಳು.!! ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನೇ ಕಂಡಿರದ ನಮಗೆ ಇವೇನು ಹಕ್ಕಿಗಳೋ!? ಹಕ್ಕಿಗಳ ರೂಪದ ರಾಕ್ಷಸರೋ...!? ಎನಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತು. ಅಂಥಾ ಗಾತ್ರ.! ಅವತ್ತಿಗೆ ಚಿಕ್ಕ ಹುಡುಗರಾದ ನಮಗೆ ತಿಳಿದದ್ದು ಇವೇ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಎಂದು.
ಆ ನಂತರ ಒಂದು ವಾರ ಯುದ್ದಕ್ಕೆ ಬಂದ ಯೋಧರಂತೆ ನೂರಾರು ರಣಹದ್ದುಗಳು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಗುಂಪುಗೂಡಿದವು. ಕೊಳೆತ ದನಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ತಿಂದು ಇಡೀ ಪರಿಸರವನ್ನು ವಾಸನೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿದವು. ಅಂದಹಾಗೆ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಸುಂದರ ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲ. ಅವುಗಳ ದೇಹದ ಮೇಲ್ಮೈ ಒಂತರಾ ಕೊಳಕು ಹಿಡಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಕೊಳೆತ ಮಾಂಸವನ್ನೇ ತಿನ್ನುವುದರಿಂದ ಅವೂ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲವೇನೋ...
 ಅಲ್ಲಿಂದ ಅವು ತೆರಳಿದ ನಂತರ ಹದ್ದುಗಳನ್ನು ನಾನು ಮತ್ತೆಲ್ಲೂ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.
ರಣಹದ್ದುಗಳು ವಲಸೆ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸತ್ತ ದನಗಳನ್ನು ಎಸೆಯುವುದು ಕಡಿಮೆಯಾದ್ದರಿಂದಲೋ, ಅಥವಾ ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯೋ ಇಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯದ ಹೊಡೆತ ಉಳಿದೆಲ್ಲಾ ಪಕ್ಷಿಗಳಂತೆ ಅವುಗಳನ್ನೂ ಬಾಧಿಸುತ್ತಿದೆಯೋ ಅಂತೂ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ
ಜಾನುವಾರುಗಳಲ್ಲಿ ನೋವು ನಿವಾರಕ ಔಷಧ ಡೈಕ್ಲೋಫಿನಾಕ್ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಹಿಂದೆ ಯತೇಚ್ಚವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದರಿಂದ ಅನಾರೋಗ್ಯ ಪೀಡಿತವಾಗಿ, ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು  ಸತ್ತ ಜಾನುವಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಶ ಅದರ ಮಾಂಸಖಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ಅವುಗಳು ಸತ್ತ ನಂತರ ಅವನ್ನು ತಿಂದ  ರಣಹದ್ದುಗಳಲ್ಲಿ ಡೈಕ್ಲೋಫಿನಾಕ್ ವಿಷಕಾರಿಯಾಗಿ( nephrotoxic) ಪರಿಣಮಿಸಿ ಕಿಡ್ನಿ ವೈಪಲ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದವು ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಂಶೋದನೆಗಳು ಧೃಡಪಡಿಸಿವೆ.(ಇದನ್ನು  ಎಲ್ಲರೂ ಪೂರ್ಣ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟ).  ಇದು ತಿಳಿದ ನಂತರ diclofenac ಔಷದವನ್ನು ಪಶುಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು.ಆದರೆ ಕಾಲ ಮಿಂಚಿದಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ಅವುಗಳ ಸಂತತಿ ಬಹುತೇಕ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿದೆ.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ಆಹಾ...! ಚಗಳಿ ಚಟ್ನಿ!!

 ಮಲೆನಾಡು ಹೇಗೆ ಹಸಿರಿಗೆ, ಸ್ವರ್ಗಸಮಾನ ಬೌಗೋಳಿಕ ರಚನೆಗೆ, ವಿಭಿನ್ನ- ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ದವೋ ಹಾಗೆಯೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಹಾರ ಪದ್ದತಿಗೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ.  ಮಲೆನಾಡಿನ ಋತುಮಾನಕ್ಕನುಗುಣವಾದ ಆಹಾರಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಬದುಕಿನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗ. ಈ ಆಹಾರಗಳು ಕೇವಲ ನಾಲಿಗೆ ರುಚಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗದೇ ಮಲೆನಾಡಿಗರ ಆರೋಗ್ಯದ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೂ ಅಪರಿಮಿತ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಹಾರ ಕ್ರಮವಿದೆ, ಮಳೆಗಾಲಕ್ಕೊಂದು, ಚಳಿಗಾಲಕ್ಕೊಂದು, ಬೇಸಿಗೆಗೊಂದು ಖಾದ್ಯಗಳಿವೆ, ಅವನ್ನು ಆಯಾ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ತಿನ್ನಬೇಕು. ಏಡಿ, ಕಳಲೆ, ಗದ್ದೆಮೀನು, ಕೆಸು, ಕೆಸುವಿನ ಗೆಡ್ಡೆ , ಅಣಬೆ, ಕಾಡುಗೆಣಸು, ಕಾಡು ಸೊಪ್ಪುಗಳು... ಹೀಗೆ.  ಅದೇ ರೀತಿ ಈ ಚಗಳಿಯ ಚಟ್ನಿ ಕೂಡಾ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ಆಹಾರ ಪದ್ದತಿಯ ಅತಿಮುಖ್ಯ ಖಾದ್ಯ.  ಚಗಳಿ(ಕೆಂಪು ಇರುವೆ) ಅಂದಾಕ್ಷಣ ಹಲವಾರು ಜನ 'ವ್ಯಾಕ್..' ಎಂದು ಮುಖ ಸಿಂಡರಿಸುವುದುಂಟು ಆದರೆ ಅದರ ರುಚಿ ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಮಲೆನಾಡಿಗರು ಮಾತ್ರ ಬಲ್ಲರು. ಬಿಸಿಲು ಏರುವ ಮೊದಲೇ ಜೋಪಾನವಾಗಿ ಮರದಿಂದ ಇಳಿಸಿದ ಚಗಳಿ ಕೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ( ಗೂಡು) ಹುರಿದು ಚಟ್ನಿ ಮಾಡುವ ಮಲೆನಾಡಿನ ಮಹಿಳೆಯರ ಕೈಚಳಕಕ್ಕೆ ಅವರೇ ಸಾಟಿ. ಗದಗುಟ್ಟಿಸುವ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿನ ಮಾಮೂಲಿ ಖಾಯಿಲೆಗಳಾದ ಶೀತ, ಜ್ವರ, ವೃದ್ಧರ ಕಫ ಮತ್ತು ಹಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಈ ಚಟ್ನಿ ರಾಮಬಾಣ.  ಅಯ್ಯೋ ಇರುವೆನೂ ತಿಂತೀರಾ... ! ಅಂತಾ ರಾಗ ಎಳ...
Post a Comment
Read more

ಹುಲಿ ಬಂತು ಹುಲಿ

ನನ್ನೂರಿನ ಸರಹದ್ದಿನ ತೋಟವೊಂದಕ್ಕೆ ಹುಲಿ ಬಂದ ಬಗ್ಗೆ ಸುದ್ದಿಯೊಂದು ನಿನ್ನೆ ನಮ್ಮ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಗ್ರೂಪ್'ಗೆ ಬಂದಿತ್ತು. ಕಾಕತಾಳೀಯವೆಂಬಂತೆ ನಾನು ಅದೇ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು ಮಹಾ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿನ ನಾಯಿಗುತ್ತಿ ದಾರಿಯಲ್ಲೆದುರಾದ ಹುಲಿಯನ್ನು ಓಡಿಸುವ ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಓದುತ್ತಿದ್ದೆ! ಹುಲಿಯನ್ನು ಬೆದರಿಸಿ ಓಡಿಸಿದ ನಂತರ ಗುತ್ತಿ ಮಾಮೂಲಿಯಾಗಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಾನೆ.  ಹುಲಿಯೂ ಕೂಡಾ ಪರಿಸರದ ಉಳಿದೆಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಂತೆ ಒಂದು ಪ್ರಾಣಿ ಅಷ್ಟೇ ಎಂಬಂತೆ. ಅವತ್ತಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅದು ನಿಜ ಕೂಡಾ.... ಒಂಚೂರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಿರಿಕಿರಿಯ ಪ್ರಾಣಿ ಅಷ್ಟೇ.!   ಮನೆಯ ಪಕ್ಕದ ಹಟ್ಟಿಗೇ ಬಂದು ದನ ಮುರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಹುಲಿಯ ಕತೆಯನ್ನು ದಳಿಮನೆಯ ದೊಡ್ಡ ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಅಜ್ಜಿ ತಣ್ಣಗೆ ಹೇಳುವಾಗ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ ನಮಗೆ ಕೂದಲೆಲ್ಲಾ ನೆಟ್ಟಗಾಗುವಂಥಾ ರೋಮಾಂಚನ. ಕತೆ ಮುಂದುವರಿದಂತೆ ಗಳಿಗೆಗೊಮ್ಮೆ ದಳಿಯಾಚೆಯ ಕತ್ತಲಿನೊಳಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮೆ ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಹೊಕ್ಕು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಹುಲಿ ಹೊರಗೆಲ್ಲಾದರೂ ಅವಿತು ಕುಳಿತು ಅಜ್ಜಿಯ ಕಥೆಗೆ ಕಿವಿಗಿವಿ ಕೊಡುತ್ತಿದೆಯೇನೋ ಎಂಬ ಅವ್ಯಕ್ತ ಅನುಮಾನ ನಮಗೆ.! ಮಲೆನಾಡಿನ ಹಳೆಯ ಬಹುತೇಕ ಕತೆಗಳು ಹುಲಿಯೊಂದಿಗೇ ಮಿಳಿತವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ಹುಲಿ ಬಂತೆಂದು ಊರು ಬಿಟ್ಟ, ತೋಟ ಗದ್ದೆಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಹುಲಿ ಕಾಟ ಮಿತಿಮೀರಿದರೆ ಕೋವಿ...
Post a Comment
Read more

Coffee culture V/S Coffee industry

 Coffee blossoms in Brazil. An anti Nature cultivation.  ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಮ್ಮ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮಾದರಿಯ ಕಾಫಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತೇವೆಂದು ಓಡಾಡತೊಡಗಿದರು. ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚು, ಕಾರ್ಮಿಕರಹಿತವಾಗಿ ಯಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಕುಯ್ಲು ಹಾಗೂ ಕಂಡು ಕೇಳರಿಯದಷ್ಟು ಇಳುವರಿಯಂತೆ...! ಎಂಬೆಲ್ಲಾ ಮಾತುಗಳು ಹರಿದಾಡತೊಡಗಿದವು.  ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮಾದರಿಯೆಂದರೆ ಹೆಂಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ !?  ಒಮ್ಮೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಬೇಕೆಂಬ  ಕುತೂಹಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.  ಒಂದು ದಿನ ಕಳಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಬಾಳೆಹೊಳೆಯ ಬಳಿ ತುಂಬಾ ಹಳೆಯ ರೋಬಸ್ಟಾ ತೋಟವೊಂದನ್ನು ಮರಗಳ ಸಮೇತ ಕಡಿದು ಬಟಾಬಯಲಾಗಿಸಿ ಸಾಲು ಸಾಲು ಪಾತಿಗಳಂತೆ   ಮಾಡಿ ಒಂದರ ಪಕ್ಕ ಒಂದರಂತೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು ಹನಿ ನಿರಾವರಿ ಪೈಪುಗಳನ್ನು ಎಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ನೋಡಲು ಒಂದು ನಮೂನೆಯ ಟೀ ತೋಟದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಚಹಾ ತೋಟದಲ್ಲಾದರೂ ನಡುವೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಮರಗಳಿರುತ್ತವೆ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮರವನ್ನೂ ಬಿಡದಂತೆ ಕಡಿದುಹಾಕಿದ್ದರು.! ತೋಟದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಅಂಗಡಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ಇದೇನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ? ಎಂದು ವಿಚಾರಿಸಿದೆ. 'ಎಂತದಾ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಕಾಪಿ ಬೆಳಿತಾರಂತೆ ಮಾರ್ರೆ ಭಯಂಕರ ಕಾಪಿ ಬಿಡ್ತದಂತೆ ಇನ್ಮೇಲೆ ಮಿಸಿನ್ನಲ್ಲಿ ಹಣ್ ಕುಯ್ಯದಂತೆ' ಎಂದರು. ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ಯಾವ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ನೋಡಬೇಕೆ...
Post a Comment
Read more